Angst vs Vertrouwen

Het Engelse woord voor angst is trouwens FEAR, dat is een afkorting en staat voor False Evidence Appearing Real.

Op een andere sabbat kwam Jezus weer in een synagoge. Er zat een man met een verschrompelde hand. De Farizeeën hielden Hem goed in het oog, om te zien of Hij de man zou genezen. Dan zouden ze een aanklacht tegen Hem kunnen indienen. Jezus riep de man naar voren. ‘Mag men op de sabbat iemand helpen?’ vroeg Hij aan de Farizeeën. ‘Of moet je hem in de kou laten staan? Is het een dag om mensen te redden of een dag om te doden?’ Maar zij zeiden niets. Jezus keek boos om Zich heen, omdat zij zo hard en onverschillig waren, en het deed Hem pijn. Tegen de ongelukkige man zei Hij: ‘Steek uw hand uit.’ De man deed het en zijn hand werd op slag weer gezond. De Farizeeën liepen meteen de synagoge uit en gingen naar de leden van de partij van Herodes om met hen te overleggen hoe zij Jezus uit de weg konden ruimen. Marcus 3, 1-6

Jezus is niet bang. Hij weet dat God bij Hem is. Jezus geneest de man met de verschrompelde hand. Het maakt Hem niet uit dat de algemene conventie is dat er op de Sabbat geen werk (en dus ook geen genezing of zelfs maar wonderen) gedaan mogen worden. Hij volgt Zijn eigen geweten en niet de regels door anderen bedacht. Hij weet: de regels zijn er voor de mensen en niet andersom! Iemand helpen is altijd belangrijker. Belangrijker dan welke regel of wet dan ook maar. En het maakt dan ook niet uit of de hulpbehoevende van je eigen soort is. Ik denk o.a. aan het verhaal van de Barmhartige Samaritaan.

De apostelen hebben de onverschrokkenheid van Jezus overgenomen, zoals we kunnen lezen in Handelingen:

De Joodse leiders waren verbaasd dat Petrus en Johannes zich zo vrijmoedig verdedigden, hoewel zij toch mensen zonder opleiding waren. Zij herinnerden zich dat zij allebei veel met Jezus waren omgegaan. Maar omdat de genezen man bij hen stond, konden zij niets tegen hen inbrengen. Zij stuurden Petrus en Johannes de raadzaal uit en overlegden met elkaar: ‘Wat moeten wij met deze mannen doen? Wij kunnen er niet omheen dat zij een groot wonder hebben gedaan. Iedereen in Jeruzalem weet ervan. Om te voorkomen dat zij nog meer propaganda maken, moeten wij hun verbieden die naam nog verder te noemen, anders zullen zij streng gestraft worden.’ Zij riepen de twee apostelen weer binnen en verboden hun ooit weer over Jezus te spreken. Maar Petrus en Johannes antwoordden: ‘Wat vindt u, is het juist dat wij u in plaats van God gehoorzamen? Wij kunnen gewoon niet zwijgen over wat wij hebben gezien en gehoord.’ Na herhaalde dreigementen lieten de Joodse leiders hen gaan, want zij konden geen goede reden vinden om hen te straffen. Zij durfden hun niets aan te doen, omdat het volk God prees voor wat er was gebeurd: een man van in de veertig die vanaf zijn geboorte verlamd was geweest, was genezen door een wonder! Handelingen 4, 13-21

Mensen noemen mij ook weleens onverschrokken. Zelf ervaar ik dat niet zo, maar ik begrijp wel waarom mensen dat denken. Als meisje van een jaar of tien stond ik eens op een hoge duikplank en ik dacht daar niet vanaf te durven springen. Toen dacht ik: wat is nou het ergste dat me kan overkomen? Dat ik dood ga. Tsja, dat ga ik toch dus wat maakt het eigenlijk uit? En die gedachte heb ik altijd dichtbij me gehouden. Zo durf ik voor groot publiek muziek te maken. En audities te doen voor opleidingen en koren en (muziek)projecten. Zo durf ik te solliciteren op banen waar ik geen opleiding voor of ervaring mee heb. Het maakt namelijk allemaal niks uit. Zolang je maar bij jezelf blijft en niet tegen je eigen natuur ingaat.

En natuurlijk is dat een beetje kort door de bocht. Ik weet ook wel dat mijn vrijheid ophoudt waar die van een ander begint. Ik weet ook wel dat ik mijn eigen ding kan doen, zolang een ander daar geen last van heeft. Ik weet ook wel dat ik soms dingen moet doen waar ik geen zin in heb voor het groter goed, voor de gemeenschap of gewoon omdat ik een schoon huis wil hebben ondanks mijn aversie tegen de stofzuiger. Ik weet ook wel dat angst soms handig is om me te behoeden voor potentieel gevaarlijke situaties. MAAR: ik laat me niet door angst leiden. Eerder door vertrouwen, door Godsvertrouwen, zoals Judith ons voorleeft:

 En nu, broeders, laat ons onze broederen een voorbeeld geven, want van ons hangt hun leven af, en het heiligdom, en het huis Gods, en het altaar steunt op ons. Boven dit alles, laat ons de Here, onze God, danken die ons verzoekt, gelijk hij ook onze vaders verzocht heeft. Gedenkt wat hij met Abraham al gedaan heeft. En hoe hij Izaäk verzocht heeft, en wat Jakob al is overkomen in Mesopotamië in het land Syrië, als hij de schapen hoedde van Laban, zijns moeders broeder, Want gelijk hij hen door vuur beproefd heeft tot onderzoeking huns harten, zo wreekt hij zich niet over ons, maar de Here kastijdt degenen, die hem genaken, tot een waarschuwing. En Ozias zeide tot haar: Alles wat gij gezegd hebt, dat hebt gij van goeder harte gezegd, en daar is niemand die uw woorden kan tegenstaan. Want uw wijsheid is heden niet eerst openbaar, maar van het begin uwer dagen heeft al het volk uw vernuft bekend, gelijkerwijs ook de bedenking uws harten goed is, maar het volk lijdt grote dorst en heeft ons gedwongen dat wij doen zouden volgens hetgeen wij hun beloofd hebben, en dat wij de eed over ons zouden brengen, die wij niet mogen overtreden. En nu, bid gij voor ons, want gij zijt een godvrezende vrouw, en de Here zal de regen zenden, opdat onze waterbakken vol worden, en wij niet meer gebrek lijden. En Judith zeide tot hen: Hoort mij en ik zal een werk doen, hetwelk van geslacht tot geslacht zal komen tot onze nakomelingen. Judith 8, 22-27

(Overigens is Judith een apocrief Bijbelboek dat zeker de moeite waard is eens helemaal te lezen. Je kunt het hier vinden: https://www.statenvertaling.net/bijbel/judi/8.html )

Want angst is de emotie die we het meest moeten vrezen. Angst verlamt. Angst geeft slechte raad. Angst doet ons vluchten als we moeten vechten, of vechten als we beter zouden kunnen vluchten. Angst vertroebelt ons denkvermogen. Laat alle angst varen en vertrouw. Vertrouw op je eigen lichaam dat heus wel aangeeft wanneer er iets niet in orde is en er actie ondernomen moet worden. Vertrouw op je eigen instinct. Vertrouw op de Geest.

Fear is the mind-killer. Fear is the little-death that brings total obliteration. I will face my fear. I will permit it to pass over me and through me. And when it has gone past me I will turn to see fear’s path. Where the fear has gone there will be nothing. Only I will remain. uit: Dune van Frank Herbert