Op het moment van schrijven heersen er minstens 56 gewapende conflicten in de wereld. Ik schrijf minstens omdat de laatste cijfers stammen uit 2020. Het is blijkbaar onwenselijk op dit moment te weten hoeveel oorlog er is in de wereld omdat we enkel en alleen aandacht mogen besteden aan het conflict in de Oekraïne. Terwijl in de Oekraïne al meer dan zeven jaar een burgeroorlog woedt, daar nooit iets over in het nieuws te vinden was tot onlangs. Op dit moment is het evident dat Oekraïne aandacht mag krijgen terwijl gewapende conflicten van alle tijden zijn en overal op de wereld worden uitgevochten. Van Afghanistan tot en met Zuid-Soedan lopen onschuldige burgers het gevaar hun leven te verliezen in een gewapende strijd. En wat ik nog wel het allerergste vind is dat de meeste van die oorlogen burgeroorlogen zijn. Divide et empera. De overheid, de elite, de regering, hoe je de bovenste laag van de bevolking ook noemen wilt, heeft er baat bij dat mensen onderling knokken. Zo vullen zij hun zakken.

Het is vandaag Palmzondag, het begin van de Goede Week. Aanstaande donderdag vieren we met Witte Donderdag de instelling van de eucharistie en het priesterschap, daags erna Goede Vrijdag, gedenken we in twee sobere vieringen de kruisdood van Jezus. ’s Middags om 15.00 bidden we de Kruisweg en ’s avonds is er een viering die Kruisverering genoemd wordt. Altijd een beetje verwarrend moment als de Redder gestorven is en Zijn volgelingen (wij Christenen) Zijn gebroken Lichaam met bloemen, zang en gebeden vereren. Toch is elk jaar weer het verraad op Witte Donderdag voor mij het meest emotionele moment.

Terwijl Hij nog sprak, zie daar kwam een bende aan; en één van de twaalf, Judas genaamd, ging voor hen uit, en trad op Jesus toe, om Hem te kussen. Jesus zei hem: Judas, verraadt ge den Mensenzoon met een kus? Luc. 22, 47-48
Maar het was niet alleen Judas die de Heer verried. Ook Petrus maakte zich schuldig aan zich verstoppen achter een leugen om straf te ontkomen.
Toen namen ze Hem gevangen, en voerden Hem weg naar het huis van den hogepriester, terwijl Petrus van verre bleef volgen. Toen ze nu op de binnenhof vuur hadden ontstoken, en er omheen waren gaan zitten, nam ook Petrus onder hen plaats. Een der dienstmeisjes zag hem in het licht zitten; ze keek hem aan, en zeide: Ook deze hier was bij Hem. Maar hij loochende het, en sprak: Vrouw, ik ken Hem niet. Kort daarop zag hem iemand anders, en zeide: Ook gij zijt een van hen. Maar Petrus sprak: Neen man; dat ben ik niet. Ongeveer een uur later verzekerde een ander: Ja toch; ook deze hier was met Hem; want ook hij is een Galileër. Petrus sprak: Man, ik begrijp niet, wat ge zegt. Op hetzelfde ogenblik, terwijl hij nog sprak, kraaide een haan. En de Heer keerde Zich om, en zag Petrus aan. Toen dacht Petrus aan het woord van den Heer, en hoe Hij hem had gezegd: Eer de haan kraait, zult ge Mij driemaal verloochenen. En hij ging naar buiten, en weende bitter. Luc. 22, 54-62
Dat komt, ik ben nogal goedgelovig. Misschien zelfs wel ronduit naïef. Ik geloof zó steevast in het goede van de mens dat ik iedere keer weer opnieuw bedrogen uitkom. Ondanks dat ik probeer zo min mogelijk ruimte in te nemen, heb ik steeds weer het gevoel dat ik te veel ben.
Maar dat is slechts één kant van de zaak. Ik kan, als ik overtuigd ben van mijn zaak, ook bijzonder standvastig zijn. Het liefst houd ik overal mijn mond over en laat de mensheid zelf maar uitzoeken en denken wat ze wil, maar als ik eenmaal een besluit heb genomen, een positie heb ingenomen, kom ik daar niet zo snel meer van af. Ik probeer ondanks mijn eigen standvastig geloof, open te blijven staan voor andere meningen en gedachten, zonder die van mezelf in te hoeven leveren. Ik denk dat dit de beste manier is om te leven. Je moet ergens houvast hebben om zo open te staan voor andermans mening dat je kunt luisteren zonder direct te oordelen en dat je kunt blijven vasthouden aan je eigen mening zonder van buitenaf zó beïnvloedt te worden dat je andermans mening aanneemt zonder kritisch nadenken. Openstaan, standvastig zijn, anderen de ruimte gunnen, mijn eigen grenzen zorgvuldig bewaken. Dat zijn de steekwoorden, míjn steekwoorden.

Vorige week donderdag speelde ik een uitvaart in de kerk in Den Helder. De mevrouw in de kist was 99 jaar oud geworden. Ze was al vijftien jaar weduwe en ze had geen kinderen. Toch zaten er zo’n 80 mensen in de kerk. Niet alleen grijze hoofden zag ik vanaf de koorzolder, ook een aantal jonge(re) mensen vonden het de moeite waard de requiemmis bij te wonen. Dan heb je het toch goed gedaan! dacht ik bij mezelf. Ik miste net de boot dus ik bleef even koffie drinken met de priester en de koordirigent. Het was al met al een bijzondere en prettige ervaring en ik liep dan ook welgemoed de boot van half vijf op. De loopbrug de boot op is smal, maar niet zo smal dat je niet met twee naast elkaar kunt lopen. Punt is dat veel mensen te lui zijn om twee trappen (extra) te nemen wanneer ze links van de steiger hun auto of fiets hebben geparkeerd. Speciaal voor deze mensen is er een brug aangelegd over het autodek heen, dus je hoeft ook niet te wachten tot de stroom auto’s is opgelost. Je kunt gewoon doorlopen, maar zoals gezegd de meeste mensen zijn daar te lui voor. En dus lopen ze links de boot af in plaats van rechts (zoals uitdrukkelijk gevraagd wordt) En zelfs dat is geen enkel probleem zolang iedereen maar rechts blijft houden, kan tegemoetkomend loopverkeer elkaar zonder probleem passeren. Er was een man echter die vond dat ik daar niet mocht lopen en hij plantte met grote kracht zijn elleboog in mijn borstbeen. Ik viel bijna flauw van de pijn en kon geen adem meer halen. De dader zei niets en liep gewoon door. Misschien had hij een slechte dag of had hij met iemand ruzie en uitte hij zijn frustratie volkomen toevallig op mij af. Of was het toch een gerichte actie tegen mij? Duidelijk is dat hij het expres deed. De bemanning was er snel bij en hielp mij, maar de dader was gevlogen. Dit incident is nu tien dagen geleden en afgelopen nacht werd ik twee keer wakker van de pijn.
Dat is nou het resultaat van mijn gedrag. Openstaan voor anderen, anderen ruimte gunnen, mijn eigen grenzen voortdurend aanpassen om toch vooral niet anderen voor het hoofd te stoten…mijn eigen grenzen worden schaamteloos geschonden en overtreden. Ik lijd aan mijn eigen goede gedrag en overontwikkeld geweten.
Dan denk ik dat ik misschien beter af ben als ik net zo slecht word. Als ik ook maar gewoon kwaadaardig rond ga lopen en iedereen voor zijn bek sla die me in de weg loopt. En dan lig ik daarover na te denken in de hangmat met mijn hond naast me die diep ligt te slapen en kreunt en keft in zijn dromen. En dan hoor ik de eenzame kraai in de boom bij de buren die elke ochtend komt roepen om zijn of haar partner die verloren is gelopen. En dan kan ik niet anders dan bidden voor die eenzame kraai en vragen om nog een paar goede jaren met mijn hond (hij is al heel oud!) Ik ben bang dat echt oprecht slecht zijn niet in mij zit. Ik zal een andere manier moeten vinden om mijn grenzen te bewaken. Want eerlijk gezegd ben ik er wel een beetje klaar mee dat die voortdurend overtreden worden!

Maar hoe dan? Zonder geweld grenzen bewaken lijkt onmogelijk. Gaan al die 56 gewapende conflicten in de wereld niet ook over het bewaken van grenzen? Zou het niet kunnen zijn dat we, als mensheid, totaal doorgeslagen zijn in het bewaken van mijn en dijn? Ondertussen worden overal in de wereld armen steeds armer en rijken steeds rijker. Dat is toch niet wat Jezus ons leert? Dat is toch niet waar het in het leven om gaat? Zou de wereld er mooier uit zien als meer mensen, als iedereen een goed ontwikkeld geweten had? Zou er minder agressie en geweld zijn wanneer mensen niet alleen ruimte namen, maar ook wat ruimte over zouden hebben voor de ander? Wat is waarheid?
Ik heb geen zin in slachtoffer zijn of spelen, maar het is me duidelijk dat ik sterker en beter mijn grenzen moet gaan bewaken, omdat ik op dit moment slachtoffer bén. Slachtoffer van mijn eigen zijn die duidelijk weinig ruimte krijgt in deze wereld….Ik moet leren mijn ruimte te nemen!
